อำเภอสังขะเป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสุรินทร์ ตั้งอยู่ระหว่างเส้นรุ้ง 14 องศา 20 ลิปดา - 14 องศา 45 ลิปดาเหนือ เส้นแวง 103 องศา 40 ลิปดา - 104 องศาตะวันออก ลักษณะที่ตั้งของอำเภอสังขะ อยู่ห่างจากจังหวัดสุรินทร์ประมาณ 51 กิโลเมตร พื้นที่เป็นที่ราบ ผลจากของการยกตัวของเปลือกโลก ทำให้พื้นที่ของอำเภอสังขะ สูงทางด้านทิศใต้และลาดเอียงสู่ทิศเหนือ ดังนั้นลำน้ำจึงไหลจากทิศใต้ไปทางทิศเหนือลงสู่แม่น้ำมูล อำเภอสังขะไม่มีลำน้ำขนาดใหญ่มีเพียงลำห้วย คือ ลำห้วยทับทัน และลำห้วยเสน นอกนั้นเป็นลำห้วยที่มีน้ำเฉพาะฤดูฝนเนื่องจากพื้นที่ลาดเอียงมาก เมื่อฝนตกน้ำจึงไหลลงไปสู่ที่ต่ำหมด พื้นที่จึงไม่สามารถรับน้ำหรือเก็บกักน้ำได้โดยธรรมชาติ
ประชากรดั้งเดิมอำเภอสังขะ มีชนกลุ่มใหญ่อยู่สองกลุ่ม คือ กลุ่มชนชาวกวย และกลุ่มชนชาวเขมร ส่วนชุมชนลาวจะเป็นชุมชนเข้ามาตั้งรกรากใหม่ หมู่บ้านที่เกิดขึ้นใหม่ไม่เกิน 60 ปี จะประกอบไปด้วยชุมชนชาวลาว กวย และเขมรรวมกัน ประชากรทั้งสามกลุ่มจะผูกพันกันทางสังคม โดยต่างเป็นส่วนหนึ่งของสังคมและผูกพันกัน ประสานความเป็นพี่น้องกันอย่างแนบแน่นด้วยการเกี่ยวพันธ์กันในการทางแต่งงาน จึงมีการผสมผสานกันอย่างกลมกลืน ไม่เคยพบปัญหาของการใช้ภาษาที่ต่างกันแต่อย่างไร รวมถึงประเพณีวัฒนธรรมต่าง ๆ
อำเภอสังขะตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอลำดวนและอำเภอศรีณรงค์
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอขุขันธ์ (จังหวัดศรีสะเกษ) และอำเภอบัวเชด
- ทิศใต้ ติดต่อกับจังหวัดอุดรมีชัย (พระราชอาณาจักรกัมพูชา)
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอกาบเชิงและอำเภอปราสาท
การแบ่งเขตการปกครอง
เมืองสังขะเมื่อก่อนมีฐานะเทียบเท่าจังหวัดในปัจจุบันได้ถูกยุบฐานะเป็นอำเภอเมื่อ พ.ศ. 2450 ต่อมาบางส่วนของพื้นที่ถูกแยกไปตั้งเป็นอำเภอ เช่น อำเภอลำดวน อำเภอบัวเชด อำเภอศรีณรงค์ และบางตำบล เช่น ตำบลบ้านด่าน ตำบลคูตัน อำเภอกาบเชิง เป็นต้น
การแบ่งการปกครอง ปัจจุบันอำเภอสังขะแบ่งการปกครองเป็น 12 ตำบล 187 หมู่บ้าน มีพื้นที่ 1,009 ตารางกิโลเมตรดังนี้
1. | สังขะ | (Sangkha) | 17 หมู่บ้าน | 7. | สะกาด | (Sakat) | 16 หมู่บ้าน | ||||||||||
2. | ขอนแตก | (Khon Taek) | 17 หมู่บ้าน | 8. | ตาตุม | (Ta Tum) | 17 หมู่บ้าน | ||||||||||
3. | ดม | (Dom) | 16 หมู่บ้าน | 9. | ทับทัน | (Thap Than) | 16 หมู่บ้าน | ||||||||||
4. | พระแก้ว | (Phra Kaeo) | 17 หมู่บ้าน | 10. | ตาคง | (Ta Khong) | 14 หมู่บ้าน | ||||||||||
5. | บ้านจารย์ | (Ban Chan) | 13 หมู่บ้าน | 11. | บ้านชบ | (Ban Chop) | 11 หมู่บ้าน | ||||||||||
6. | กระเทียม | (Krathiam) | 21 หมู่บ้าน | 12. | เทพรักษา | (Thep Raksa) | 13 หมู่บ้าน |